Twintig jaar geleden werd Theo van Gogh vermoord. De Balie herdenkt de moord en de gevolgen 1 en 2 november op het Vrijdenkersfestival. Eye vertoont 3 november Van Goghs laatste film 06/05, de politieke thriller over de moord op Pim Fortuyn. Vooraf een interview met Jaap Cohen, auteur van de biografie De bolle Gogh.
Volgens de overlevering smeekte Van Gogh in zijn laatste woorden om genade van zijn moordenaar. “We kunnen er toch over praten?”, zou hij vertwijfeld hebben uitgeroepen. De Balie ziet in deze opmerking een opdracht: “Hoe hou je het gesprek gaande in een land dat met elkaar lijkt uitgepraat?”
Over dit onderwerp het gesprek gaande houden zal geen moeite kosten in het debat op vrijdagavond 1 november in de Balie. Aan tafel zitten Jaap Cohen, burgemeester Ahmed Marcouch, wethouder Marjolein Moorman, schrijfster Dilara Bilgiç, directeur van de Balie Yoeri Albrecht en Eerste Kamerlid voor JA21 Annabel Nanninga. De organisatoren werpen alvast deze vraag op: “Is een knuppel in het hoenderhok soms de beste manier om in gesprek te komen?”
Op 2 november om 16.30 uur herdenkt het Vrijdenkersfestival, en iedereen die het vrije woord wil verdedigen, ook als het ranzige uitspraken betreft, op het Leidseplein de moord op Van Gogh. Aanwezig zijn onder meer de actrices Katja Schuurman, die in Van Goghs Interview en 06/05 speelde, en Olga Zuiderhoek. ’s Avonds om 19.30 uur vertoont David de Jongh in de Balie fragmenten uit zijn documentaire serie De hunkering over Van Gogh en is er, in de woorden van de organisatoren, “een gesprek over Van Goghs leven en zijn radicale zoektocht naar liefde, aandacht en bovenal vrijheid. Wie was deze man, die zo empathisch en zo kwetsend kon zijn?”
Naast praten kan er in de Balie ook worden gekeken naar een expositie van de schilderijen van Van Goghs zoon Lieuwe.
Eye herdenkt Van Gogh op 3 november met de vertoning van 06/05. In de op de politieke thriller De zesde mei van Thomas Ross gebaseerde film, waarvoor Ross ook het scenario schreef, is de moord op Pim Fortuyn het resultaat van complotachtig gekonkel achter de schermen. Fortuyn was een luis in de pels van de gevestigde politiek, die geen moeite deed om hem goed te beschermen en van hem afwilde.
Volgens de Volkskrant behoorde de film tot Van Goghs beste werk: “De acteurs zijn uitstekend op dreef, de muziek van vaste componist Rainer Hensel is subtiel, en het digitale camerawerk van Thomas Kist oogt fraai.” Filmkrant noemde 06/05 een “urgente film”, die alle aspecten van Van Gogh toonde: “de politieke commentator, de scheldcolumnist met een missie, de herrieschopper en vooral de humanist met een buitengewoon pijnlijke en openhartige kijk op de menselijke natuur.” De film werd postuum uitgebracht, omdat kort voor de film klaar was Van Gogh werd vermoord. Jaap Cohen is bij de vertoning aanwezig om dieper in te gaan op Van Goghs persoonlijkheid en de gevolgen van de moord.
Tot slot een citaat van Van Gogh: “Liefde is als een cryptogram: geef me de oplossing erbij en ik snap er nog niks van.”
Vrijdenkersfestival: Herdenking Theo van Gogh | 1 en 2 november 2024 | De Balie, Amsterdam
Theo van Gogh Uitgesproken: 06/05 | 3 november 2024 | Eye Filmmuseum, Amsterdam
Het bericht Focus: Herdenking Theo van Gogh verscheen eerst op Filmkrant.